Wat is onderhoudsgeld?
De begrippen onderhoudsgeld, onderhoudsbijdrage, onderhoudsuitkering en alimentatie betekenen veelal hetzelfde. Al deze omschrijvingen duiden op het betalen van bijdragen in het onderhoud van een kind door de ouders of op het betalen van een bijdrage in het onderhoud van de behoeftige ex-partner.
verplichting tot bijdrage van elke ouder
Elke ouder is verplicht bij te dragen tot de onderhouds-, gezondheids-, toezichts-, opvoedings-, opleidings- en ontplooiingskosten van zijn kinderen. Dat de relatie tussen de ouders beëindigd wordt, wijzigt niets aan de onderhoudsverplichting van elke ouders ten aanzien van de kinderen.
Om het bedrag van het onderhoudsgeld vast te stellen wordt gekeken naar de inkomsten van de ouders en naar de kosten voor het kind, en anderzijds ook gedeeltelijk naar de verblijfsregeling.
Verschillende soorten van kosten
Het is belangrijk te weten dat er verschillende soorten kosten zijn voor het onderhoud van kinderen:
Enerzijds zijn er verblijfsgebonden kosten: dit zijn kosten voor voeding van de kinderen en bijvoorbeeld kosten van de huisarts in de periode dat ze bij de ouder verblijven, kosten van huisvesting, gas, elektriciteit e.d. Wanneer men bekijkt of voor het dragen van deze kosten een onderhoudsuitkering nodig is, wordt rekening gehouden zowel met de verblijfsregeling als met de inkomens van de ouders.
Anderzijds zijn er ook verblijfsoverstijgende kosten ( de gewone verblijfsoverstijgende kosten, en de onvoorzienbare verblijfsoverstijgende kosten). Het woord zegt het zelf… Ouders maken deze kosten voor hun kinderen los van de vraag bij wie de kinderen op dat moment verblijven. Het gaat bijvoorbeeld over aankoop van jassen, winterschoenen, inschrijvingsgeld voor school of hobby’s, orthodontie, logopedie, … De verblijfsregeling speelt geen enkele rol in de vraag of er een onderhoudsuitkering verschuldigd is voor deze verblijfsoverstijgende kosten. Voor wat deze kosten betreft zal dus enkel een verschil in inkomsten tussen de beide ouders aanleiding kunnen geven tot een onderhoudsuitkering voor de kinderen.
Het wordt weleens gezegd dat er geen onderhoudsgeld wordt betaald omdat de kinderen in een co- ouderschapsregeling bij vader en moeder verblijven.
Dit is duidelijk een verkeerde veronderstelling.
Om te bepalen of er onderhoudsgeld verschuldigd is, dient men zoals gezegd met twee verdeelsleutels rekening te houden: niet enkel de verblijfsregeling, maar ook de inkomsten van de beide ouders spelen hier mee. Als er een bepaald verschil is tussen de inkomsten van de ene tegenover de andere ouder, kan dit worden gelijkgetrokken door betaling van een onderhoudsgeld voor de kinderen.
Berekening van het onderhoudsgeld
In eerste instantie zijn het de ouders zelf die een akkoord vastleggen over de bijdragen in de verschillende kosten. Ze doen dit in het echtscheidingsakkoord of in de de ouderschapsovereenkomst.
En hoeveel wordt er dan aan onderhoudsgeld betaald? Er bestaan objectieve methodes volgens dewelke onderhoudsgeld kan worden berekend. Op de website van de gezinsbond bijvoorbeeld kan je tegen een kleine vergoeding gebruik maken van de onderhoudsgeldcalculator.
Zelfs met behulp van zo’n calculator blijft het echter niet eenvoudig om de berekening te maken. Als familiaal bemiddelaar en echtscheidingsbegeleider kan ik de berekening voor jullie maken. De uitkomst van zo’n simulatietool is nooit een vaststaand gegeven, want er zijn allerlei parameters en persoonlijke elementen die mee een invloed spelen. Maar het geeft toch minstens een richting aan van waaruit de ouders in verdere onderhandelingen kunnen vertrekken.
Fiscale aftrek van onderhoudsgelden
Betaalde onderhoudsbijdragen zijn voor 80% fiscaal aftrekbaar in hoofde van de ouder die de bijdrage heeft betaald.
Er kan enkel sprake zijn van deze aftrek voor zover de onderhoudsgelden betaald werden ten voordele van een kind dat geen deel uitmaakt van het gezin van degene die het onderhoudsgeld verschuldigd is. Met andere woorden: de kinderen mogen niet ten laste zijn van de ouder die onderhoudsplichtig is. Anders verliest deze ouder het voordeel van de fiscale aftrekbaarheid van de betaalde bijdragen.
De aftrek van onderhoudsgeld is ook niet combineerbaar met het fiscaal co-ouderschap. Het ene sluit het andere uit. De onderhoudsplichtige co-ouder dient dus fiscaal de meest voordelige keuze te maken…
Verder geldt de aftrek ook enkel voor ‘regelmatig betaalde’ onderhoudsbijdragen, die worden betaald op basis van een vastgelegde verplichting daartoe. Dit wil zeggen: de verplichting tot betaling moet zijn vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst.
Naast het uitwerken van een systeem ter betaling en verrekening van de kosten van de kinderen, is het ook belangrijk om oog te hebben voor de fiscale optimalisatie van de financiële regeling voor kinderen in regelingsaktes of ouderschapsovereenkomsten.